មេរៀន 5៖ ការណែនាំអំពី Databases និង MySQL

សេង ស៊ង់
2 Jul, 2025

 

គោលបំណងមេរៀន

  1. យល់ដឹងអំពីទិដ្ឋភាពទូទៅនៃ Databases និងសារៈសំខាន់របស់វាក្នុងការអភិវឌ្ឍកម្មវិធី។
  2. អាចភ្ជាប់ និងប្រើប្រាស់ MySQL ជាមួយ PHP ដើម្បីធ្វើអន្តរកម្មជាមួយ Database។
  3. រៀនបង្កើត និងគ្រប់គ្រង Database និង Tables ក្នុង MySQL។
  4. ស្វែងយល់ពីការប្រើប្រាស់ SQL Queries មូលដ្ឋានសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ។
  5. អនុវត្តជាក់ស្តែងក្នុងការបង្កើត Database សម្រាប់គម្រោងតូចមួយ។

១. ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃ Databases

ការពន្យល់

Database គឺជាប្រព័ន្ធសម្រាប់រក្សាទុក និងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យប្រកបដោយរបៀប។ វាត្រូវបានប្រើក្នុងកម្មវិធីដើម្បីរក្សាទុកព័ត៌មានដូចជា ទិន្នន័យអ្នកប្រើ ឬផលិតផល។ MySQL គឺជា Relational Database Management System (RDBMS) ដែលប្រើ SQL (Structured Query Language) សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ។

គោលគំនិតសំខាន់ៗ

  • Database: ជាឃ្លាំងទិន្នន័យដែលមានតារាង (tables)។
  • Table: ផ្ទុកទិន្នន័យក្នុងជួរដេក (rows) និងជួរឈរ (columns)។
  • Primary Key: ជា column ដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណតែមួយគត់សម្រាប់ជួរដេកនីមួយៗ។
  • SQL: ភាសាសម្រាប់សួរសុំ និងកែប្រែទិន្នន័យ។

២. ការប្រើប្រាស់ MySQL ជាមួយ PHP

ការពន្យល់

PHP អាចភ្ជាប់ជាមួយ MySQL ដើម្បីធ្វើអន្តរកម្មជាមួយ Database។ យើងប្រើ extension ដូចជា mysqli ឬ PDO ដើម្បីភ្ជាប់ និងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ។

Syntax

// ភ្ជាប់ MySQL ដោយប្រើ mysqli
$conn = new mysqli("localhost", "username", "password", "database_name");

// ពិនិត្យការភ្ជាប់
if ($conn->connect_error) {
    die("Connection failed: " . $conn->connect_error);
}

ឧទាហរណ៍

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "test_db";

// បង្កើតការភ្ជាប់
$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

// ពិនិត្យការភ្ជាប់
if ($conn->connect_error) {
    die("Connection failed: " . $conn->connect_error);
}
echo "Connected successfully!";

// បិទការភ្ជាប់
$conn->close();
?>

ការពន្យល់ឧទាហរណ៍

  • $conn = new mysqli(...) បង្កើតការភ្ជាប់ទៅ MySQL server ដោយប្រើ hostname (localhost), username, password, និង database name។
  • connect_error ពិនិត្យថាតើការភ្ជាប់ជោគជ័យឬអត់។ បើមានបញ្ហា die() បញ្ឈប់កម្មវិធី។
  • $conn->close() បិទការភ្ជាប់បន្ទាប់ពីប្រើរួច។

៣. ការបង្កើត និងគ្រប់គ្រង Database

ការពន្យល់

ក្នុង MySQL យើងអាចបង្កើត Database និង Tables ដោយប្រើ SQL Commands។ ការគ្រប់គ្រងរួមមានការបង្កើត កែប្រែ និងលុប។

Syntax

-- បង្កើត Database
CREATE DATABASE database_name;

-- បង្កើត Table
CREATE TABLE table_name (
    column1 datatype PRIMARY KEY,
    column2 datatype,
    ...
);

-- លុប Database
DROP DATABASE database_name;

-- លុប Table
DROP TABLE table_name;

ឧទាហរណ៍

-- បង្កើត Database
CREATE DATABASE school;

-- ប្រើ Database
USE school;

-- បង្កើត Table
CREATE TABLE students (
    id INT AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY,
    name VARCHAR(100),
    age INT
);

ការពន្យល់ឧទាហរណ៍

  • CREATE DATABASE school បង្កើត Database ឈ្មោះ "school"។
  • USE school ជ្រើសរើស Database ដើម្បីប្រើ។
  • CREATE TABLE students បង្កើត Table ឈ្មោះ "students" ដែលមាន columns:
    • id: លេខសម្គាល់តែមួយគត់ ដែលបង្កើតដោយស្វ័យប្រវត្តិ (AUTO_INCREMENT)។
    • name: ឈ្មោះសិស្ស (អក្សរអតិបរមា ១០០)។
    • age: អាយុសិស្ស (លេខ)។

៤. SQL Queries មូលដ្ឋាន

ការពន្យល់

SQL Queries ត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ ដូចជាការបញ្ចូល សួរសុំ កែប្រែ និងលុបទិន្នន័យ។

មុខងារសំខាន់ៗ

  • INSERT INTO: បញ្ចូលទិន្នន័យថ្មី។
  • SELECT: សួរសុំទិន្នន័យ។
  • UPDATE: កែប្រែទិន្នន័យ។
  • DELETE: លុបទិន្នន័យ។

Syntax

-- បញ្ចូលទិន្នន័យ
INSERT INTO table_name (column1, column2) VALUES (value1, value2);

-- សួរសុំទិន្នន័យ
SELECT column1, column2 FROM table_name WHERE condition;

-- កែប្រែទិន្នន័យ
UPDATE table_name SET column1 = value1 WHERE condition;

-- លុបទិន្នន័យ
DELETE FROM table_name WHERE condition;

ឧទាហរណ៍

-- បញ្ចូលទិន្នន័យ
INSERT INTO students (name, age) VALUES ('Sok', 20);

-- សួរសុំទិន្នន័យ
SELECT * FROM students WHERE age > 18;

-- កែប្រែទិន្នន័យ
UPDATE students SET age = 21 WHERE name = 'Sok';

-- លុបទិន្នន័យ
DELETE FROM students WHERE id = 1;

ការពន្យល់ឧទាហរណ៍

  • INSERT INTO បញ្ចូលទិន្នន័យសិស្សថ្មី (Sok, អាយុ ២០)។
  • SELECT * សួរសុំទិន្នន័យសិស្សដែលមានអាយុលើសពី ១៨ ឆ្នាំ។
  • UPDATE កែប្រែអាយុរបស់ Sok ទៅ ២១។
  • DELETE លុបសិស្សដែលមាន id = 1។

៥. Lab: ការបង្កើត Database សម្រាប់ Project

កិច្ចការអនុវត្ត

សិស្សត្រូវបង្កើតកម្មវិធី PHP ដែលភ្ជាប់ទៅ MySQL ដើម្បីគ្រប់គ្រង Database សម្រាប់គម្រោងតូចមួយ។ គម្រោងនេះជា "Student Management System" ដែលមាន៖

  1. បង្កើត Database និង Table សម្រាប់រក្សាទុកព័ត៌មានសិស្ស។
  2. បញ្ចូលទិន្នន័យសិស្សថ្មី។
  3. បង្ហាញបញ្ជីសិស្សទាំងអស់។
  4. អនុញ្ញាតឱ្យកែប្រែ និងលុបសិស្ស។

កូដគំរូ

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Student Management System</title>
</head>
<body>
    <h2>Student Management System</h2>
    <form method="post">
        <label>Name:</label><br>
        <input type="text" name="name"><br>
        <label>Age:</label><br>
        <input type="number" name="age"><br>
        <input type="submit" name="add" value="Add Student">
    </form>

    <h3>Student List</h3>
    <table border="1">
        <tr>
            <th>ID</th>
            <th>Name</th>
            <th>Age</th>
            <th>Actions</th>
        </tr>
        <?php
        $servername = "localhost";
        $username = "root";
        $password = "";
        $dbname = "school";

        // ភ្ជាប់ Database
        $conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);
        if ($conn->connect_error) {
            die("Connection failed: " . $conn->connect_error);
        }

        // បញ្ចូលទិន្នន័យ
        if (isset($_POST['add'])) {
            $name = $_POST['name'];
            $age = $_POST['age'];
            $sql = "INSERT INTO students (name, age) VALUES ('$name', $age)";
            $conn->query($sql);
        }

        // លុបទិន្នន័យ
        if (isset($_GET['delete'])) {
            $id = $_GET['delete'];
            $sql = "DELETE FROM students WHERE id = $id";
            $conn->query($sql);
        }

        // សួរសុំទិន្នន័យ
        $sql = "SELECT * FROM students";
        $result = $conn->query($sql);
        while ($row = $result->fetch_assoc()) {
            echo "<tr>";
            echo "<td>" . $row['id'] . "</td>";
            echo "<td>" . $row['name'] . "</td>";
            echo "<td>" . $row['age'] . "</td>";
            echo "<td><a href='?delete=" . $row['id'] . "'>Delete</a></td>";
            echo "</tr>";
        }

        $conn->close();
        ?>
    </table>
</body>
</html>

ការពន្យល់កូដ

  • ទម្រង់បញ្ចូល: អ្នកប្រើបញ្ចូលឈ្មោះ និងអាយុរបស់សិស្សតាម <form>។
  • ការភ្ជាប់ Database: ប្រើ mysqli ដើម្បីភ្ជាប់ទៅ Database "school"។
  • បញ្ចូលទិន្នន័យ: នៅពេលចុច "Add Student" ទិន្នន័យត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុង Table students។
  • បង្ហាញទិន្នន័យ: ប្រើ SELECT * ដើម្បីទាញទិន្នន័យសិស្សទាំងអស់ ហើយបង្ហាញក្នុង <table>។
  • លុបទិន្នន័យ: ប្រើ <a> link ដើម្បីលុបសិស្សដោយផ្អែកលើ id។

ការណែនាំសម្រាប់សិស្ស

  • ត្រូវបង្កើត Database និង Table ដោយប្រើ MySQL (ឧទាហរណ៍៖ ប្រើ phpMyAdmin ឬ MySQL command line) មុននឹងសាកល្បងកូដ។
  • សាកល្បងបន្ថែមមុខងារកែប្រែ (UPDATE) ដោយបន្ថែមទម្រង់មួយផ្សេងទៀត។
  • ពិនិត្យសុវត្ថិភាពដោយប្រើ mysqli_real_escape_string ដើម្បីការពារការវាយប្រហារ SQL Injection។

សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

មេរៀននេះបានណែនាំអំពី Databases និង MySQL ដោយផ្តោតលើការភ្ជាប់ជាមួយ PHP ការបង្កើត Database និង Tables និងការប្រើ SQL Queries មូលដ្ឋាន។ តាមរយៈ Lab សិស្សបានអនុវត្តជាក់ស្តែងក្នុងការបង្កើត Student Management System ដែលជួយពង្រឹងចំណេះដឹងអំពី Database។

អត្ថបទបន្ទាប់ អត្ថបទមុន
No Comment
បញ្ចេញមតិ
comment url